Een miscanthus-bodem tussen boomteeltgewassen draagt bij aan minder gebruik van herbiciden. Daarnaast zorgen bloemenstroken in de boomteelt voor meer biodiversiteit en een effectieve bestrijding van ziekten en plagen. Initiatiefnemer Has Van Hal heeft een eerste proef met behulp van een bijdrage van De AgroProeftuin Noordoost-Brabant afgerond. De jonge ondernemer verwacht dat het gebruik van miscanthusvezel en bloemranden in een integrale aanpak op een grotere schaal inzetbaar en effectief is. 

Een van de grootste problemen in de boomteelt zijn de onkruiden die tussen het gewas groeien. Nu worden deze onkruiden bestreden met behulp van herbicide (chemische bestrijdingsmiddelen). Beginnend boomkweker Has van Hal onderzocht in 2021 of het gebruik van miscanthusvezel en/of hennepvezel op de bodem de onkruiddruk verlaagt en of bloemenstroken natuurlijke vijanden van plagen in de boomteelt aantrekken.

Aanplant boomteeltgewassen
Van Hal heeft boomteeltgewassen zoals taxus, beuk en aalbes op circa 300 m² aangeplant. Echte agroforestry-soorten. De helft van het perceel is ingestrooid met miscanthusvezels. De andere helft is niet ingestrooid om de verschillen van onkruidgroei te kunnen onderzoeken. Daarnaast zijn bloemenstroken rondom de boomteeltgewassen aangelegd.

Minder onkruid, meer insecten
Tijdens de looptijd van het project is meerdere keren het onkruid geteld en is gekeken naar de verschillen tussen het deel met aangebrachte vezels en zonder aangebrachte vezels. Daarnaast zijn meerdere keren in het seizoen de aantallen insecten geteld die zich in en rondom de gewassen bewegen.

Van Hal ziet de volgende resultaten in de praktijk:

• De miscanthusvezel zorgt voor een lagere onkruiddruk waardoor het gebruik van bodemherbiciden niet nodig is.
• Door de afbraak van de miscanthusvezel wordt stikstof gebruikt voor het bodemleven, wat de beschikbare hoeveelheid stikstof voor de planten reduceert.
• Het vezeldek vormt een verstikkende laag dat nadelig is voor het gewas.
• In de bemestingssoort zijn geen verschillen waargenomen. Kunstmest en organische mest zijn beide goed voor het gewas.
• In de bloemenstrook zat een groot aantal lieveheersbeestjes en roofwantsen. Dit zijn natuurlijke vijanden van plaaginsecten zoals luizen.
• In de beukenplanten is wolluis aangetroffen. In de andere gewassen zijn geen ziektes gevonden.

Oplossingen
Van Hal wil de nadelen van de vezellaag beperken door enkel rondom het gewas miscanthus te strooien. “Op deze manier wordt het onkruid direct rond het gewas bestreden en vindt er geen verstikking plaats.” De onbedekte grond tussen de rijen is naar verwachting geschikt voor de teelt van een groenbemester, bijvoorbeeld klaver.
“Daarnaast willen we in de toekomst werken met organische meststoffen zoals compost en dierlijke mest. Dit zorgt voor een rijk bodemleven dat ten goede komt aan de rhizosfeer (schimmellaag) rondom het wortelstelsel van de boomteelgewassen.”

Geen belemmeringen boomteelt
Het zaaien van bloemenmengsels en daarmee het introduceren van natuurlijke vijanden zorgt voor een effectieve bestrijding van plaaginsecten. Van Hal wil onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om verschillende bloemenmengsels te introduceren zonder dat de stroken de werkzaamheden in de boomteelt belemmeren.